Verschenen in 'Intermediair' - 27-04-2000
Binnenkort wordt in mijn woonplaats Leiden een noodverordening van kracht. Dat is niet om beter te kunnen optreden tegen hooligans bij het Europees voetbalkampioenschap. Een van de punten waarop Leiden zich gunstig onderscheidt van vergelijkbare steden is juist de afwezigheid van beroepsvoetbal. Zo kennen wij ook geen raamprostitutie of bedelende junks. Het is jammer voor onze stadsbestuurders, maar Leiden deelt maar nauwelijks in de grootstedelijke problematiek.
Die noodverordening is dan ook niet vanwege het voetballen, maar omdat op 29 april Koningin Beatrix de stad bezoekt, evenals Katwijk. Tussen die twee plaatsen ligt het omstreden vliegveld Valkenburg. Leiden wil daar huizen bouwen, maar Katwijk wil dat het vliegveld wordt gehandhaafd, want dat is rustiger. Zoiets zult u van de omwonenden van Schiphol of Zestienhoven niet snel horen; het geeft aan hoe weinig vliegveld Valkenburg gebruikt wordt.
Tot de schaarse gebruikers behoort echter Koningin Beatrix. Waarschijnlijk heeft zij deze keer Leiden en Katwijk uitgekozen om haar claim op Valkenburg nog eens te onderstrepen. Het liefste zou ze natuurlijk voor het bezoek op Valkenburg per vliegtuig geland zijn, maar dat riep het probleem op, waar ze dan zou moeten opstijgen.
Bij de keuze voor Leiden heeft ze echter geen rekening gehouden met het feit dat Leiden een bijzonder conservatieve stad is. Daardoor komen er in Leiden vormen van anarchisme voor die elders het neo-liberale klimaat niet overleefd hebben. In Leiden zetelt de actiegroep Eurodusnie, waaraan gelieerd de werpgroep TAART, Tegen Autoritaire Anti-Revolutionaire Types.
Op 6 maart liet Eurodusnie weten het bezoek van Beatrix als een schandalige provocatie te beschouwen. De week daarop werd de noodverordening aangekondigd, die uiteraard niets met de aankondiging van Eurodusnie te maken had.
Niemand zal bezwaar hebben tegen het aangekondigde vliegverbod tijdens het koninklijk bezoek. Dat zou de gemeente vaker moeten doen, dan had je in Leiden veel minder last van Schiphol.
Maar waar de Leidenaren wel last van hebben, is een regeling, thans ‘aanvullende verordening’ genoemd, dat niemand zich mag ophouden in de stegen waar Beatrix door zal wandelen. Vanaf zeven uur ’s ochtends mag je daar alleen maar in als je er woont, en je hebt dan verder huisarrest. Het publiek mag ook niet op de bruggen waar de Koningin per rondvaarboot onderdoor zal varen.
Dit soort maatregelen is in Leiden nooit eerder genomen bij koninklijke bezoeken. Toen in 1989 de Amerikaanse president Bush Leiden bezocht, ging het er juist veel ontspannener aan toe dan in Den Haag. Het moet dus wel zo zijn, dat de Leidse ordehandhavers het in hun broek doen bij de gedachte dat Beatrix een van de macrobiotische baksels van Eurodusnie in haar gezicht krijgt. Maar het bezoek afgelasten, dat zou pas echt gezichtsverlies betekenen.
Wie weet, komt het nog tot preventieve arrestaties. Leidenaar Thom de Graaf kondigde alvast aan 29 april niet in de stad te zullen zijn. Zelf ben ik er deze week ook niet. Maar ook in Leiden woont Elco Brinkman. Zouden ze die niet als risicofactor beschouwen?