Zoek op trefwoord :
Zijn wij een middenpartij?
Verschenen in 'PvdA Leiden' - 29-04-2009

Onder weldenkende mensen is er veel ongerustheid over de wijze waarop ons politieke stelsel zich ontwikkelt. De aanhang van de ‘klassieke middenpartijen’ loopt terug, ten gunste van de ‘flanken’, te weten PVV en SP.
Soms worden daarbij vergelijkingen gemaakt met Duitsland in het begin van de jaren dertig van de vorige eeuw, toen er door de opkomst van Nazi’s en communisten geen democratische regering meer te vormen viel. Maar die vergelijking gaat niet op: KPD en NSDAP waren er beide openlijk op uit om de parlementaire democratie buiten werking te stellen en zelf de macht te grijpen, terwijl niets erop wijst dat SP of PVV dat zouden willen.
Wat mij daarbij verbaast is dat de PvdA tegenwoordig tot de middenpartijen wordt gerekend. Vroeger waren dat de partijen die in het CDA zijn opgegaan (KVP, ARP en CHU), die beurtelings met rechts (de VVD) of met links (de PvdA) regeerden. Toen ik lid werd van de PvdA was dat toch echt de grote linkse partij van Nederland, met links van zich alleen kleine partijtjes: CPN en PSP. Maar nu gelden PvdA, CDA en VVD tezamen als middenpartijen, en zijn er zorgen over een gebrek aan stabiliteit in de Nederlandse politiek omdat die partijen zoveel aanhang verliezen.
Sinds wanneer is de PvdA eigenlijk een middenpartij? Waarom heb ik daar nooit bericht over gehad? En hebben we dat ook op een congres besloten? Misschien was het toen we akkoord gingen met het eerste paarse kabinet, of toen Kok vertelde dat de PvdA zijn ideologische veren had afgeschud. De PvdA was toen nog de grote linkse partij van Nederland, maar verloor in 1998 fors op links. Tegenwoordig heeft de PvdA in de Tweede Kamer nog maar één zetel meer dan de SP en GroenLinks gezamenlijk. Zo bekeken is de PvdA inderdaad een middenpartij geworden, en is de SP tegenwoordig de grote linkse partij van Nederland.
Dat geldt ook wanneer je naar de standpunten kijkt. PvdA, GroenLinks en SP zijn alle drie tegenwoordig veel minder radicaal dan vroeger. Ik vind GroenLinks inzake de verzorgingsstaat zelfs bedenkelijk naar rechts opgeschoven. De SP heeft zijn Maoïstische veren afgeschud en is in zijn programmapunten nu bepaald niet linkser dan de PvdA in de jaren zeventig was. De PvdA kende in die tijd een sfeer van overtrokken heilsverwachtingen die ik bij de SP niet terugzie.
Wat ons zorgen moet baren is dat de stemmen die de PvdA verliest niet bij de SP terecht komen. De PvdA leidt voorzienbaar onder de deelname aan een kabinet geleid door Balkenende, maar de SP profiteert daar niet van. Gedeeltelijk komt dat door de uitwisseling van kiezers met D66, maar het komt vooral doordat ook kiezers van linkse partijen vluchten naar Wilders. Die kiezers zijn niet alleen boos dat de PvdA veel te lang de problemen van de multiculturele samenleving heeft genegeerd, maar ook over de bonussen voor falende bankiers en de uitverkoop van Nederland. Het antwoord van de PvdA moet niet zijn verder naar het midden te kruipen, maar met een geprofileerde linkse opstelling te laten zien dat men de problemen van gewone mensen begrijpt en daar wat aan wil doen.

Column voor de website van de PvdA-Leiden

U kunt reageren op http://www.leiden.pvda.nl/nieuws/nieuws_item/i/3689/t/zijn_wij_een_middenpartij