Politieke partijen kijken bij het zoeken van kandidaten graag buiten het vertrouwde eigen kringetje. Wat is er mooier dan iemand op je lijst te krijgen die al bekend is bij het grote publiek. Zo iemand haalt ook voorkeurstemmen voor je binnen.

Soms gaat dat goed. De Assense lokale partij PLOP had ooit de schaatser Hilbert van der Duijm als lijstduwer. Tot zijn schrik werd hij met voorkeurstemmen gekozen. Maar bij PLOP waren ze daar achteraf heel blij mee. Van der Duijm was niet alleen schaatser, hij was ook leraar boekhouden. Hadden ze zo maar een gemeenteraadslid die de begroting kon lezen.

Het kan echter ook fout gaan. Jacques de Milliano had bekendheid opgebouwd als voorzitter van Artsen zonder Grenzen. Hij kwam op in 1998 de Tweede-Kamerlijst voor het CDA, maar had al tijdens de campagne moeite met het anti-asylzoekersproza van de partij. Een ongeleid projectiel heet zo iemand. Een half jaar later stapte hij uit de Tweede Kamer.

In 2002 verraste de VVD vriend en vijand door Ayaan Hirsi Ali op de Tweede-Kamerlijst te zetten. Ze werkte tot die tijd voor de WBS, had in korte tijd grote bekendheid gekregen met haar kritiek op het vrouwonvriendelijke karakter van de Islam, en verbleef op een geheime plaats in Amerika om minder last te hebben van bedreigingen. De leiding van de VVD stond erbij als een studentendispuut dat de piano uit een sociëteit in een andere stad gekaapt had.

De vergelijking met De Milliano lag voor de hand, maar toch werd het geen De MilliAyaano. Ze moest weliswaar dreigen om uit de fractie te stappen om woordvoerder integratie te worden, maar is nog steeds lid van de VVD-fractie. Daarmee is zij het die de fractie gekaapt heeft: ze neemt veel standpunten in die elders in de VVD tot onvrede leiden.

In Leiden heeft D66 nu Aad van der Luit op de lijst gezet. Een populaire man, onder andere bekend van zijn stukjes onder de kop 'Luit en duidelijk' in een van de weekbladen. Hier zie je echter weer wat de risico's zijn wanneer je als partij iemand op de lijst zet die niet gepokt en gemazeld is in de eigen partij. Bij de RijnGouweLijn conformeert Van der Luit zich niet aan het partijstandpunt, maar gebruikt hij zijn gezond verstand. Dus is hij tegen.

Maar bij een ander collegeproject, om het Stationsplein wat toonbaarder te maken zolang er tegenover het station nog niet gebouwd is, zijn de rollen ineens omgekeerd. Hier is de partij tegen, maar Aad ziet het wel zitten. In het LD van 24.2.2006 zegt hij: 'Jarenlang zeuren ze over dat gat. En als er dan eindelijk eens iets gebeurt, is het weer niet goed'.

Dat is echter tegen het zere been van de partij, die folders uitdeelt om tegen het project van het eigen college te protesteren. Op www.sleutelstad.nl heeft lijstrekker Paul van Meenen twaalf regels nodig om uit te leggen wat Aad werkelijk bedoelt. Van der Luit is nu al een minister die zich vergaloppeerd heeft in een interview en waar de voorlichter er aan te pas mag komen om de scherven op te rapen. Zelf schrijft hij een trots lid van D66 te zijn omdat hij zijn ziel en zaligheid niet hoeft in te leveren en toch gewaardeerd wordt. Maar over het Stationsplein heeft hij het verder niet. Maar hij spreekt het citaat in het Leidsch Dagblad niet tegen. De tijd van 'Luit en duidelijk' ligt achter hem.

Moet ik nu de actie 'Kies Aad in de raad' gaan starten? Dat zou heel interessant zijn wanneer D66 maar twee zetels krijgt. Bij een prognose van vier zetels in de Tweede Kamer is dat niet uitgesloten. Wanneer Van der Luit dan met voorkeurstemmen gekozen wordt, zou dat betekenen dat in de fractie de voor- en tegenstanders van de RGL elkaar in evenwicht houden. Dan valt er weer een partij weg als voorstander van dit project.

Maar ja, dat van die twee zetels kan D66 mij natuurlijk niet garanderen. En ik moet er niet aan denken dat juist mijn stem D66 een derde zetel zou opleveren.

Website PvdA Leiden

Voor reacties: www.leiden.pvda.nl/nieuwsbericht/2712