Zoek op trefwoord :
Stammenstrijd bij NS: De OV-chipkaart vs. het e-ticket
Verschenen: 26-08-2014

NS hamert erop: sinds 9 juli moet iedereen altijd in- en uitchecken. Maar dat klopt niet: met een online verkrijgbaar e-ticket hoef je dat alleen te doen bij af-gesloten poortjes – en kun je het dus ook niet vergeten. Dus moet Rover het gebruik van het e-ticket als alternatief voor het eenmalige kaartje met chip nadrukkelijk propageren.


Woensdag 9 juli was het zover. Toen werden er geen papieren treinkaartjes meer verkocht door NS. Grote borden op de stations kondigden aan dat vanaf die dag alle reizigers moesten in- en uitchecken. En dat was ook de boodschap van de reisplan-ner: ‘Voortaan checken alle treinreizigers in en uit’. Het had iets triomfantelijks: tot nu toe spartelden jullie tegen, maar nu is er geen ontkomen meer aan. Het is in- en uitchecken of je wilt of niet, anders mag je niet meer mee met de trein!


Maar is dat ook zo? Er is in ieder geval één categorie reizigers die slechts in een be-perkt aantal gevallen hoeft in en uit te checken: degenen die een e-ticket gebruiken. Die hoeven alleen in- en uit te checken op stations waar de poortjes gesloten zijn, en dat zijn er tot nu toe erg weinig. Reizigers met een e-ticket gebruiken dan de barcode op het biljet dat ze zelf thuis hebben uitgeprint. Volgens de huidige plannen van NS zal dat uiteindelijk voor 82 van de ca. 400 stations gaan gelden, al zijn dat wel de grotere.


Aantrekkelijk
Wie dezelfde NS-reisplanner gebruikt die aankondigt dat voortaan alle passagiers in- en uitchecken, wordt vervolgens uitgenodigd om op de knop ‘koop kaartje’ te klikken en zo een e-ticket aan te schaffen. Voor wie om welke reden dan ook niet met de OV-chipkaart wil reizen, is dat aantrekkelijker dan een eenmalig kaartje met chip op het station. Het is goedkoper (geen toeslag), en je kunt het rustig achter je eigen computer aanmaken, zonder dat je in de rij hoeft te staan, en op jouw beurt zenuwachtig wordt van iemand die achter je in je nek staat te hijgen. Je loopt ook niet het risico de trein te missen als de rij te lang is. Wie zelf geen computer of printer heeft kan zich door iemand anders laten helpen. Wel is toegang tot iDeal een voorwaarde.


Een e-ticket heeft ook het grote voordeel dat je alleen hoeft in- en uit te checken bij afgesloten poortjes. Die kun je dus ook niet mislopen. Er is geen risico dat je kaartje niet geldig is omdat je vergeten bent in te checken of omdat je bij de verkeerde paal hebt ingecheckt. Je hebt ook steeds een zichtbaar bewijs op zak dat je betaald hebt, anders dan bij het reizen met de OV-chipkaart.

Nieuwe toepassingen

De NS zoekt ook nieuwe toepassingen voor het e-ticket. Vorig jaar is een gecombi-neerd trein/bus e-ticket geïntroduceerd voor wie naar vliegveld Eindhoven reist. Bus 400 van station Eindhoven naar het vliegveld is daarmee de eerste buslijn waar je ook een e-ticket kunt gebruiken. Bijzonder is ook het NS Groepsretour, waarmee groepen van vier tot tien mensen die op één dag naar hetzelfde station reizen een aanzienlijke korting verkrijgen op het e-ticket. Daar besparen we bij Rover heel wat geld mee om de Rover-vergaderingen die door het jaar heen georganiseerd worden bij te wonen.

Daar staat tegenover dat er sinds 9 juli er geen e-tickets met 40% korting meer verkrijgbaar zijn voor houders van een kortingskaart. Die moeten maar op hun OV-chipkaart reizen. Dat is vooral vervelend wanneer je een reis maakt die voor 9 uur ’s ochtends begint en na 9 uur eindigt. Vroeger nam je dan vooraf twee kaartjes, een zonder korting voor de reis tot het eerste station waar de trein na negen uur stopte, en een met korting voor de rest van de reis. Dat laatste kan niet meer.

Geniepig

Volgens de officiële NS-doctrine moet je dan op het tussenstation snel in- en uitchecken, maar dat lijkt alleen aan te bevelen voor mensen die gelukkig worden bij het aanschouwen van de achterkant van een wegrijdende trein. Het heeft er meer van dat de NS dit gebruik van de kortingskaart onmogelijk wil maken, en zo op geniepige wijze een centje extra wil verdienen. De meereiskorting bestaat ook alleen nog maar voor mensen die een OV-chipkaart hebben.

Er is al vaker opgemerkt dat NS ook de papieren kaartjes die op het station uit de automaat komen een barcode had kunnen geven in plaats van een chip. Voor het tegengaan van zwartrijden had dat niet uitgemaakt, maar het reisgedrag is dan wel lastiger te volgen. Vanuit die laatste doelstelling had men ook het e-ticket kunnen afschaffen, maar dat is niet gebeurd. Wel doet men op cruciale momenten alsof het e-ticket niet bestaat, en geeft men daarmee onjuiste of in ieder geval verwarrende voorlichting. NS International probeert dat te corrigeren door in zijn mailings uitdruk-kelijk te vermelden: ‘Bij het maken van een internationale treinreis checkt u niet in en uit’.

Stammenstrijd

Kennelijk is er een stammenstrijd gaande bij de NS. Het is de voorstanders van ‘overal in- en uitchecken’ gelukt het papieren kaartje afgeschaft te krijgen, maar niet het e-ticket. Het papieren kaartje kon worden weggezet als iets van vroeger, terwijl het e-ticket juist laat zien dat de NS met zijn tijd meegaat, ook al is het net zo goed van papier. Dat levert meer weerstand op wanneer je het af wil schaffen.

Er zijn natuurlijk meer tegenstrijdigheden in het chipkaartproject. Het officiële doel is zwartrijden tegengaan, waar niemand tegen kan zijn. Maar wie zwart wil rijden, kan altijd nog instappen bij een van de 320 stations waar geen poortjes komen. Tegenstrijdig is ook, dat de NS in de stations graag winkelruimtes wil exploiteren, maar het bezoekers lastig gaat maken om die winkels te bezoeken zonder combinatie met een treinreis – je mag zonder te reizen immers slechts 35 minuten ingecheckt zijn zonder een boete te krijgen. Dat is erg krap als je bijvoorbeeld dat leuke jurkje wilt passen dat je zag hangen in de Leidse stationspassage en dan ook nog een bekende tegenkomt..


Als je alle tegenstrijdigheden op je in laat werken, kun je alleen maar constateren dat de enige leiding die bij de NS goed functioneert de bovenleiding is. Maar soms valt ook die uit…

 

In De Reiziger september 2014