Zoek op trefwoord :
De Balmoral Mystery Tour
Verschenen: 13-03-2012



Op http://articles.cnn.com/2012-03-01/americas/world_americas_falklands-ship-dispute_1_falklands-britain-and-argentina-ushuaia?_s=PM:AMERICAS
doet Robin Oakley verslag van de
belevenissen van het cruiseschip de Adonia (van P&O Cruises), waar hij
lezingen over politiek hield. Twee jaar geleden deed hij dat op de Queen
Victoria, en ik bewaar daar goede herinneringen aan. De Adonia deed op 25
februari Port Stanley op de Falkland Eilanden aan, en had als volgende
bestemming Ushuaia, de zuidelijkste stad van Argentinië, aan het Beagle kanaal.
Tot hun verbazing kregen de passagiers vlak voor de landing te horen dat het
feest niet doorging, omdat het schip door de Argentijnen geweigerd werd vanwege
het eerdere bezoek aan de Falklands.


De Adonia was niet het enige schip dat dat overkwam, ook de Star
Princess werd die ochtend niet toegelaten. De vraag was hoe dat verder zou
gaan. Daar hadden Cobi en ik persoonlijk belang bij, als passagiers van de
Balmoral van de Fred Olsen Cruise Line. Die maakte de route door Zuid-Amerika
in de andere richting, dus van de Grote Oceaan naar de Atlantische Oceaan. We
passeerden de twee schepen, de Star Princess toevallig precies ter hoogte van
Ushuaia, zodat ik ook de trotse auteur ben van een filmfragment waarop te zien
is hoe de Star Princess langs Ushuaia vaart, zonder dat ik toen nog wist dat ik
een belangrijk diplomatiek incident vastlegde. Het is gewoon een prachtige
route.


Ushuaia stond niet op het programma van de Balmoral, wel de
Falklands en daarna Montevideo en Buenos Aires. Omdat het weigeren van de twee
schepen ook de media haalde, was het op het schip al snel de talk of the town. Tot die media
behoorden overigens niet de mini-krantjes die aan boord verspreid worden bij
wijze van service van Fred Olsen. Ook de schipbreuk van de Costa Concordia had
die krantjes niet gehaald, hoewel iedereen in het vaderland met wie je via de
telefoon of de mail contact had erover begon. Het riep associaties op met een
totalitaire samenleving, waar je voor het echte nieuws ook op internet bent
aangewezen.


Geleidelijk nam de spanning toe of Buenos Aires er voor ons
nog in zou zitten. Als dat niet door zou gaan was dat toch een teleurstelling,
want na Rio de Janeiro was Buenos Aires de hoofdprijs van deze reis. Ik weet
niet of we wel hadden ingetekend wanneer we van te voren geweten hadden dat
juist deze magische stad werd overgeslagen.


Nu komt het vaker voor dat het programma van een cruiseschip
gewijzigd wordt. Dat kan zijn om meteorologische redenen: havens kunnen
onbereikbaar zijn door mist of storm. Maar er kunnen ook ineens politieke
spanningen optreden. In de jaren zeventig maakten we een cruise langs de
Griekse eilanden die ook Istanbul zou aandoen, maar waar in plaats daarvan voor
Alexandrië werd gekozen, omdat de Grieken en de Turken het op hun heupen
gekregen hadden.


Tijdens deze cruise hadden we al in Chili Puerto Chacabuco
moeten overslaan vanwege sociale onrust (zie http://en.mercopress.com/2012/02/28/british-cruise-avoids-chilean-port-because-of-protests-and-social-unrest
). Het was toen opvallend hoe snel een alternatief was gevonden (Port Montt) en
van daaruit ook aan excursies kon worden deel genomen. Het bracht ons naar het
deel van Chili dat ooit met instemming van de Chilenen door Duitsers is
gekoloniseerd, en waar dat herdacht wordt met het Monument de la Colonisation (het
enige ter wereld waarschijnlijk). Je kunt er logeren in hotel Am See en de restaurants serveren
Kuchen.


Maar hoe zou het in Argentinië gaan? Kapitein Knutsen (zo
heet hij echt), die tweemaal per dag de passagiers toespreekt via het
bootomroepsysteem, kon niet meer om de geruchten heen, maar verzekerde ons dat
er niets bekend was over een Argentijnse weigering, en dat het schip gewoon koers
zou zetten naar Buenos Aires. Later bleek het toch wat ingewikkelder, omdat
reder Fred Olsen toen al naar Argentinië was gevlogen om de Argentijnen om te
praten. Daarvan waren de Argentijnen echter niet onder de indruk: de dag voor
we in Buenos Aires zouden aanleggen kwam het bericht dat het niet door zou gaan.


Fred Olsen was daarna naar de Balmoral vertrokken, waar hij toevallig
sliep in de hut naast de onze. Vanaf ons balkon konden we zien naar welke
TV-programma’s hij keek. Cobi maakte een soort praatje over de heg met hem,
waarbij zij pas later merkte met welke hoge gezagsdrager zij te maken had. Olsen
vertelde dat de Argentijnen nog steeds vol verontwaardiging zijn over de manier
waarop hun landgenoten ooit van de Falklands door de Engelsen zijn
gedeporteerd.


Op de site van de Volkskrant heeft Thomas von der Dunk er
terecht op gewezen dat de Argentijnen inzake de Indianen heel wat meer te
verwijten valt, en dat gebeurtenissen uit de eerste helft van 19e
eeuw niet rechtvaardigen dat nu de Falklanders die daar vijf generaties wonen
op hun beurt worden verdreven. Maar je zou van de Engelsen wel wat meer
staatsmanschap verwachten, in plaats van bij wijze van provocatie een van hun
prinsen erheen te sturen om de eilandengroep te verdedigen. Als ze toch wat
willen doen om hun landgenoten te eren die in de Falkland oorlog zijn
gesneuveld, zouden ze beter het monument voor hen in Southampton kunnen
opknappen, want dat ligt er verwaarloosd bij, zoals trouwens de hele openbare
ruimte in Southampton.


Al voor de berichten over de andere cruiseschepen tot ons
doordrogen, had ik al bedacht dat het weigeren van schepen die de Falklands
aandeden door Argentinië een betrekkelijk gemakkelijke manier was om terug te
pesten, al vindt de Argentijnse toeristenindustrie dat natuurlijk niet prettig.
Maar zoiets geldt voor alles wat de kant van een boycot opgaat.


De dag voor we in Buenos Aires hadden zullen aankomen, moest
Knutsen toegeven dat we geen toegang kregen, ondanks de gesprekken die Fred
Olsen toen ineens zelf gevoerd bleek te hebben. Het schip lag toen in Montevideo,
en daar zouden we nog een dag blijven. Intussen was er al geregeld dat er ook
die dag excursies gemaakt konden worden, een hele prestatie van het reisbureau,
dat daarover moet bellen met plaatselijke reisorganisatoren om aan bussen,
chauffeurs en gidsen te komen.


Later bleek dat allemaal echter voor niets, omdat we de
volgende ochtend vroeg Montevideo al moesten verlaten, vanwege een vissersboot
die die dag in brand had gestaan. Dat laatste hebben we zelf kunnen zien, maar
het verband was ons niet geheel duidelijk. Misschien was het toch een soort
solidariteit van gezagsdragers in Uruguay met de Argentijnen. Het betekende dat
de excursies weer gecanceld werden. In plaats van in Montevideo te blijven,
voeren we nu naar de Uruguayse badplaats Punta d’Este, een soort Benidorm. Op
dat moment begon men te praten over de Balmoral Mystery Tour. Waar zou de
Balmoral ons uiteindelijk brengen?


De weigering van de Balmoral in Buenos Aires heeft tot nu
toe veel minder aandacht op internet gekregen dan die van de andere schepen in
Ushuaia. Wanneer dit de Argentijnse lijn blijft, heeft dat echter consequenties
voor alle cruismaatschappijen die Zuid-Amerika in hun programma opnemen. Die
moeten dan van tevoren kiezen tussen Argentinië en de Falklands. Vooral voor
cruisemaatschappijen met veel Engelse passagiers is het lastig de Falklands te
laten vallen.


Na Buenos Aires waren de problemen voor de Balmoral ook nog
niet voorbij. In de volgende haven, Santos in Brazilië, duurde het ongewoon
lang voordat het schip ‘clearance’ kreeg, tot diep in de middag. Er kwamen over
het omroepsysteem regelmatig ‘updates’ met de strekking dat er goede
vorderingen werden gemaakt, maar dat de tijdstippen waarop de deelnemers aan de
verschillende excursies zich zouden verzamelen kwamen te vervallen tot er meer
duidelijkheid zou zijn. De Braziliaanse
televisie
berichtte vanaf de kade
over problemen met het schip, maar wij moesten raden wat er aan de hand was.
Overigens kon je uit het verslag opmaken dat men in Brazilië niet wist dat het
schip in Buenos Aires geweigerd was.


Wanneer we uiteindelijk niet tot Brazilië waren toegelaten had
dat veel grotere problemen opgeleverd dan bij Argentinië, omdat er in Rio veel
passagiers van boord zouden gaan en andere aan boord zouden komen, maar vooral
omdat daar het schip opnieuw bevoorraad werd. En je hebt wel voldoende
stookolie nodig om terug te varen naar Southampton.


Ik vermoedde dat er problemen waren omdat de administratie
van het schip zat met 2000 formulieren waarop passagiers en bemanningsleden
hadden ingevuld dat zij op doorreis waren van Argentinië naar de Kaap Verdische
Eilanden, en het eerste achteraf niet bleek te kloppen, maar daar bleek niets
van. Uiteindelijk hoorden we dat er problemen waren in verband met
ziektegevallen aan boord. We werden verzocht onze handen te ontsmetten wanneer
we van boord gingen, en ons tot de medische staf te wenden bij symptomen van
verkoudheid en griep. Dat laatste leek typisch een politiek compromis: omdat
het halve schip liep te kuchen, zou dat laatste meer werk voor de scheepsarts
hebben opgeleverd dan ze in de verste verte aankon. Intussen was het zo laat
geworden dat ook in Santos de excursies niet door konden gaan. Meer dan een
shuttlebus naar een shopping centre zat er niet in.


Opvallend was ook dat in Rio de Janeiro na de komst van de
nieuwe passagiers de touwtjes werden aangehaald. Ook degenen die al drie
segmenten met de Balmoral gereisd hadden moesten opnieuw voor de life boat
drill verschijnen, en dat werd ineens ook bijgehouden. Of zoiets helpt wanneer
er echt iets gebeurt is voor mij overigens de vraag. Het deed mij terugdenken
aan mijn wethouderstijd, toen mijn collega Fred Kuijers bij het concept
rampenplan aantekende: ‘hoop maar dat er geen ramp gebeurt’.


De vraag dit dit alles oproept is natuurlijk het allemaal
toeval is, of dat de Britse provocaties op de Falklands leiden tot een algehele
houding van non-coöperativiteit in Zuid-Amerika, waar heel Europa last van
krijgt. Ooit toonden in Lissabon de Europese leiders zich vast besloten tot het
voeren van een gezamenlijk buitenlands beleid. Moeten we daar de Engelsen niet
eens aan herinneren?