Verschenen in 'Intermediair' - 03-05-2001
Dit is mijn laatste column in Intermediair. Bij de nieuwe opzet verdwijnt de rubriek Economie en Politiek, en is er ook voor mijn column geen plaats meer. Het is wel de bedoeling dat ik incidenteel bijdragen blijf leveren, over management bij de overheid.
Ik kan de redactie deze koerswijziging niet kwalijk nemen. Intermediair is een blad dat zich richt op mensen aan het begin van hun carrière. Die zijn interessant voor de adverteerders. Wanneer werkgevers zich aan het officiële overheidsbeleid zouden houden, dan zouden zij zich ook op oudere sollicitanten richten, maar dat doen werkgevers niet, en overheidswerkgevers al helemaal niet. Die beschouwen de eigen organisatie toch al als veel te vergrijsd.
De meeste jongeren zijn echter veel minder in politiek geïnteresseerd dan ouderen. Ze maken minder van hun stemrecht gebruik. En ze worden haast alleen nog maar lid van een politieke partij wanneer ze denken dat dat nuttig is voor hun carrière. Anderen zien politiek vooral als een fossiel uit de jaren zeventig.
Toch kan ik jongeren niet kwalijk nemen dat politiek hen steeds minder interesseert. Het is allemaal te berekend en te weinig inspirerend. In het recente Kamerdebat waar Els Borst boete moest doen voor haar onvoorzichtige uitlatingen over euthanasie en de zelf gekozen dood door ouderen, verdedigde zij zich dat zij niet behoort tot degenen die als ze een andere baan krijgen, ook een ander standpunt innemen. Ik vond het geen aardige opmerking tegenover de premier, die in zijn ontwikkeling van vakbondsleider naar minister van Financiën bij uitstek heeft laten zien hoezeer waar je zit bepaalt waar je staat.
Maar Kok is de enige niet. Klaas de Vries nam als minister van Sociale Zaken hele andere standpunten in dan als voorzitter van de SER, en denkt als minister van Binnenlandse Zaken heel anders over gemeentelijke autonomie dan indertijd als directeur van de Verenging van Nederlandse Gemeenten. Maak een wethouder ergens burgemeester, en hij gaat heel anders denken over diens coördinerende rol. Maak de burgemeester van Rosmalen burgemeester van Den Bosch, en hij is ineens voor de opheffing van Rosmalen.
Opmerkelijk is dat journalisten dat steeds meer van politici verwachten. Dat Borst zomaar haar eigen mening gaf in een interview werd onprofessioneel gevonden. Hun norm is dat politici zich gedragen als sprekende poppen. Vallen ze tijdens een interview uit hun rol, dan gaat er een persbericht de deur uit, en wordt hun scalp boven de deur van het redactielokaal gehangen.
Wie mijn kritiek op dergelijke ontwikkelingen wil blijven volgen, kan dat doen middels de website van de PvdA in Leiden, www.pvda.nl/~leiden/bordewijk. Dat geldt ook voor kritiek op mijn eigen partij. Hoewel landelijk de PvdA zijn oren vooral laat hangen naar spin doctors en focus groepen, proberen de afdelingen kritiek en debat wel degelijk te stimuleren. Daarom hebben zij ook Ruud Koole tot voorzitter gekozen. En gelukkig zijn er toch ook jongeren die daar hun tijd in willen steken.