Verschenen in 'PvdA Leiden' - 01-06-2001
Mond- en klauwzeer verbreidde zich over het land. De spoorwegen staakten vanwege het Rondje om de Kerk. Bush weigerde zich vast te leggen op beperking van het energieverbruik, zodat de strijd tegen het broeikaseffect als verloren beschouwd moest worden. Maar op 30 maart van dit jaar waren al die problemen ineens naar de achtergrond gedrongen.
Daar was, eindelijk, de verloving van Willem-Alexander en Máxima. De laatste bleek al flink ingeburgerd. Haar Nederlands stak dat van prins Bernhard naar de kroon, en haar roklengte was eenvoudig koninklijk. Geen mini meer voor Máxima.
Willem-Alexander toonde zich verheugd dat zij hun liefde niet langer ‘onder stoelen of banken hoefden te steken’. En hij gebruikte die uitdrukking nog een keer. Kennelijk had hij zich laten inspireren door de heren Stoel en Bank, die beide in de optraden in de televisie-uitzending.
Max van der Stoel, de ouderen onder ons nog bekend als districtskamerlid voor Leiden, bleek een sleutelrol gespeeld te hebben bij de pogingen om Máxima’s vader er van af te houden bij de verloving en het huwelijk aanwezig te willen zijn. En Jan Bank, hoogleraar vaderlandse geschiedenis aan de Leidse universiteit, vervulde een bijrolletje in de studio als commentator op het moment dat er even geen beeld was vanuit Den Haag.
Desondanks was er heel wat dat de jongverloofden wel onder stoelen en banken probeerden te steken. Als we hen geloofden was het een geheel eigen beslissing van pappa Zorreguita om weg te blijven bij het huwelijk, en was er helemaal geen druk op hem uitgeoefend. En toen Máxima aankondigde ook voor het huwelijk al bij Willem-Alexander in te zullen trekken, stak haar verloofde dat snel onder stoelen en banken, door de meer behoudende Oranjeklanten gerust te stellen met de mededeling dat Máxima voorlopig op Huis ten Bosch zou gaan wonen.
Uit de rapportage van professor Baud bleek dat Zorreguita zelf onder stoelen en banken probeerde te steken dat hij natuurlijk geweten had van de martelingen en verdwijningen in Argentinië. En niemand van de journalisten vroeg op de persconferentie of Máxima dat geloofde, want dan had de Rijksvoorlichtingsdienst de persconferentie voortijdig moeten beëindigen wegens vermoeidheid van het gelukkige paar.
Wat ook onder de meeste stoelen en banken verdween, is hoe de familierelaties van Máxima nu precies in elkaar zitten. Wanneer het zo’n groot offer is dat Jorge Zorreguita niet bij het huwelijk van zijn dochter mag zijn, dan verwacht je toch iemand voor wie de band met zijn geen gezin van grote waarde is. Maar als je goed leest, viel dat tegen.
Volgens onze nationale kwaliteitskranten is er niets aan de hand. Zorreguita is twee keer getrouwd, en Máxima is gewoon het eerste kind uit zijn tweede huwelijk. Dat schreef Daniela Hooghiemstra in NRC Handelsblad van 30 maart, en Ineke Holtwijk in De Volkskrant van de dag daarop. Volgens het Leidsch Dagblad van 30 maart verwisselden die kranten echter oorzaak en gevolg, omdat Máxima’s ouders pas na haar geboorte getrouwd zouden zijn.
Maar voor het echte nieuws moest je Trouw lezen. Daar schreef Frans Dijkstra op 31 maart op de voorpagina van een bijlage die De Verdieping heet: "Jorge Zorreguita legde het aan met een meisje dat als studentenbaantje op de kinderen paste: María del Carmen Cerruti. Of en wanneer zij zijn getrouwd is niet bekend. Argentinië kent geen burgerlijke stand. Of de rooms-katholieke kerk een openlijke scheiding aanvaardt, is onwaarschijnlijk."
Commentaar hierop in andere kranten heb ik niet gelezen. Kennelijk is Zorreguita er indertijd vandoor gegaan met de babysit. Nu komt dat in de beste families voor, maar het betekent wel dat niet altijd voor Zorreguita de band met zijn kinderen op de eerste plaats stond. En of er nu wel of niet een tweede huwelijk was, is interessant omdat Beatrix tot voor kort weigerde om bij officiële gelegenheden ongehuwde partners te ontvangen. Het roept de vraag op, of zij bij privé bezoeken andere criteria hanteert, of dat wellicht het feit dat Máxima’s ouders niet getrouwd zijn de reden is dat Beatrix het niet zo erg vindt dat ze wegblijven bij officiële gelegenheden.
Zo langzamerhand bent u zich natuurlijk af gaan vragen, wat voor blad u eigenlijk aan het lezen bent, de Partijgenoot of de Privé. Want u verwacht in dit blad diepgaande beschouwingen over de Derde Weg als inspiratiebron voor de sociaal-democratie in een nieuwe eeuw, en geen gewroet in het privé-leven van de vader van onze toekomstige Koningin.
Toch is zoiets eigen aan de monarchie. Daarin hebben privé-keuzes bij een huwelijk nu eenmaal een groot politiek gewicht. Wanneer de zoon van een president trouwt is er niemand die het interesseert wat zijn schoonvader doet en of die bij het huwelijk zal zijn. Want die zoon kan aan de functie van zijn vader geen enkel recht ontlenen. Maar bij het huwelijk van een kroonprins bepaalt de keuze van zijn echtgenote mede op welke manier hun kinderen en daarmee een toekomstige monarch zal worden opgevoed. En dan wordt het persoonlijke politiek.
Daarom ben ik tegen de monarchie. En dat steek ik niet onder stoelen of banken.